„Sólin hlær á hlýjum degi,“ er eini sálmurinn sem ég hef ort frá grunni, en ekki þýtt. Hann var frumfluttur í útvarpsmessu í Guðríðarkirkju í mars árið 2011. Sálmalaginu kynntist ég á námsárum í Bandaríkjunum. Það er upphaflega írsk vögguvísa, Ar Hyd y Nos. Þessi laglína lét mig ekki í friði og loks var ég búin að smíða fjögurra versa sálm, þar sem hvert vers er tengt einni árstíð og einni náðargjöf, biblíu, skírn, kvöldmáltíð og bæn.
Mér finnst mikilvægt að líkingar um guðdóminn séu ekki aðeins í karlkyni. Guð er ekki karl eða kona. En ef maður notar alltaf karllægar myndir um Guð og talar alltaf um Guð sem Hann, þá verða táknmál okkar og ímyndir af hinu heilaga karllægar. Ef líkingar okkar af guðdómnum eru alltaf fjölskyldumyndir, faðir, móðir, sonur, dóttir, systir, bróðir, þá förum við á mis við mörg önnur tengsl sem við eigum við náttúru og dýr, sem geta birt hið heilaga engu síður en fjölskyldur mannveranna. Tungumálið leikur sér að okkur. Í þessum sálmi geri ég tilraunir með óhefðbundið, lífrænt táknmál í karlkyni, kvenkyni og hvorugkyni. Ég tala um Guð sem „fóstrandi þöll“, „fagurt tré“, „umhyggjunnar baðm,““sannan við“ og „víðfaðmandi lífs“.
Mér finnst skemmtilegt að þýða sálma. Um daginn barst mér splunkunýr sálmur eftir John Bell um flóttamannavandann í danskri þýðingu. Sálmurinn var kynntur á norrænu helgisiðaþingi í Reykjavík nú í nóvember. Þýðingin mín kemur fyrst og danski textinn sem þýtt er eftir á eftir, ef einhver á enska frumtextann væri hann þakksamlega þeginn. Í fimmta versi dönsku þýðingarinnar er rætt um flóttamannastrauminn upp að landamærum eftir hraðbrautum Evrópu. Ég valdi aðeins aðra þýðingu á þessari hendingu, vegna þess að aðkoma flóttamanna að eyríkinu í norðri er önnur en á meginlandinu.
Takk til Kristínar Þórunnar Tómasdóttur sem vék að mér sálminum og Magneu J. Matthíasdóttur sem leit yfir sálminn hjá mér og lagði til góðar breytingar. Sálmalagið er einfalt og endar í miðju kafi. Neðst má finna nóturnar, sem Kristín Þórunn var svo góð að mynda fyrir mig.
EF
1. Ef héti ég María,
hefði barn armi á
og neyddist til að flýja,
nauð og stríð, lands míns vá,
fyndir þú mér friðsælt skjól?2. Ef allar brynnu að baki
brýr mér heim, minni á ferð
frá voða og vopnabraki,
og vígamanna grimmri mergð,
fyndir þú mér friðsælt skjól?3. Ef féllu á sprengjur fláar
fagra sveit, sem ég veit,
þær hittu fyrir hús mitt,
heimafólk, dýr á beit,
fyndir þú mér friðsælt skjól?4. Ef hyrfi um nótt í hafið
hriplekur báturinn,
úr öldum væru dregin,
aðeins ég og grátur minn,
fyndir þú mér friðsælt skjól?5. Ef langförul ég legði
land við fót, norðurgrjót
og sögu þér ég segði
um sult og angist, meinin ljót,
fyndir þú mér friðsælt skjól?6. Ef héti ég María
héldi smábarni á
Ef ég héti Jesús…
Her er danski textinn:
Hvis
1.Hvis jeg hed Maria
med et barn på min arm,
tvunget til at flygte
fra mit lands krig og larm,
fandt du så en plads til mig?2. Hvis den by, jeg kom fra,
var brændt ned og besat
af mit lands soldater,
og jeg var helt forladt,
fandt du så en plads til mig?3. Og hvis der faldt bomber
på det sted, hvor jeg bor,
og hvis nu de ramte
vores hjem og min bror,
fandt du så en plads til mig?4. Hvis en båd på havet
helt forsvandt i en nat,
og hvis jeg blev reddet,
men sad helt efterladt,
fandt du så en plads til mig?5. Hvis jeg havde vandret
op mod nord, og hvis jeg
nu kom til din grænse,
op langs din motorvej,
fandt du så en plads til mig?6. Hvis jeg hed Maria
med et barn på min arm,
Hvis jeg nu hed Jesus(John Bell 2015, Værkstedet GudstjenesteLIV)
De helliges samfunn er symbol om relasjon med blikk på Kristus, mellom Gud og mennesker, mellom ulike mennesker, mellom nutid og fortid, mellom kronotoper og mangfoldighet, mellom det folkelige og det tverr-folkelige, mellom klima, dyr, mennesker og alt som lever, mellom de som er begrenset og kontekstuell og det som strømmer over grensen, mellom det som er demokratisk og kontinuerlig. Denne relasjon utformer «en sky av vitner» som Hebreerbrevet preket til oss på siste søndag. Og nettopp fordi communio sanctorum gir oss en sky av vitner så er det et utmerket symbol for en folkekirke som lever og tjener i en relasjon som er åpen, mangfoldig og hellig. Og takk biskop Tor for å vise oss vei til skyen.
Ég ætla hér að setja fram glímuna um samviskufrelsið og samkynja hjónaböndin annars vegar sem núning vegna tengsla ríkis og kirkju og hins vegar sem sjálfsskilningsglímu Þjóðkirkjunnar.
Múrskarðafyllir. Farbrautabætir.
Múrskarðafyllirinn, er sú sem byggir up veggina aftur, sem hafa hrunið í ofbeldi, óáran og vanrækslu. Múrskarðafyllirinn veitir vörn og skjól. Farbrautabætirinn er sá sem rogast með steinana úr götunni, ryður brautina, þannig að hægt sé að ferðast um hana, opnar leiðir til kærleikans, þar sem vonleysið, reiðin og örbirgðin ríkti áður. Það er vart hægt að hugsa sér kristna sjálfsmynd, kristna kærleiksþjónustu með fegurri myndum en einmitt þeim að vera múrskarðafyllir og farbrautabætir.
Huden omfavner oss. Vi har all slags ulike organer som alle gjør ulike ting, men vi har bare en hud. Huden er et symbol av enhet, våres kroppslige enhet og våres enhet som kirke.
